دکتر حسین امامی

در دنیای امروز که اخبار با سرعت نور منتشر می‌شوند و بحران‌ها از کوچک‌ترین جرقه‌ها شعله‌ور می‌گردند، دوران روابط عمومی واکنشی به پایان رسیده است. دیگر کافی نیست که منتظر بمانیم تا یک بحران رخ دهد و سپس با بیانیه‌های مطبوعاتی و جلسات اضطراری به آن پاسخ دهیم. آینده روابط عمومی در گرو رویکردی است که در «روابط عمومی پیش‌بین» در دسترس است. رویکردی که ریشه در همان منطق «مدیریت ریسک» دارد، اما از دریچه‌ی ارتباطات و افکار عمومی به آن می‌نگرد.

یکی از ابزارهای قدرتمند برای این نوع روابط عمومی، «تفکر معکوس» است؛ تکنیکی که چارلی مانگر، شریک فکری وارن بافت، آن را مطرح کرد. این روش ساده اما عمیق می‌گوید: به‌جای تمرکز صرف بر موفقیت، روی شکست‌های احتمالی فکر کنید و آن‌ها را حذف یا کنترل کنید.

بیایید این رویکرد را به روابط عمومی بیاوریم. به‌جای اینکه فقط بپرسیم: «چگونه بیشتر دیده شویم؟»
باید از خود بپرسیم: «چه چیزی می‌تواند بحران‌ساز باشد و به شهرت سازمان آسیب بزند؟»

وقتی چنین پرسشی مطرح شود، فهرستی روشن در برابر ما قرار می‌گیرد:
• یک توییت نسنجیده از مدیرعامل؟
• موج نارضایتی مشتریان از محصول تازه؟
• گزارشی منفی از شرایط کاری کارکنان؟ و..

با شناسایی این سناریوها، می‌توان اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام داد. مثلاً، یک پروتکل برای شبکه‌های اجتماعی تدوین کنید، سیستم‌های پایش آنلاین برای رصد افکار عمومی و تحلیل احساسات را فعال نمایید و پیوست رسانه ای در زمان بحران را از قبل مشخص کنید.
این یعنی روابط عمومی دیگر فقط «مدیریت بحران» نمی‌کند، بلکه با پیش‌بینی ریسک‌های پیش‌ روی سازمانش به نوعی مهندسی اعتبار می‌پردازد. در این نگاه، روابط عمومی پیش‌بین با کمک تحلیل داده‌ها، هوش مصنوعی و البته تفکر معکوس، جلوی شعله‌ور شدن آتش بحران‌ها را می‌گیرد، پیش از آنکه جرقه‌ای روشن شود.

حسین امامی
عضو هیات مدیره انجمن متخصصان روابط عمومی
مدرس و پژوهشگر روابط عمومی و رسانه های نوین

-------

این مطلب برای دهمین کنفرانس حرفه‌ای‌گرایی در روابط‌عمومی با موضوع اصلی «روابط‌عمومی پیش‌بین» که در مهرماه ۱۴۰۴ در تهران برگزار می شود، نوشته شده است.